TOPLUM 

DEPREM KRONOLOJİSİ Mİ, KRİMİNOLOJİSİ Mİ?

Yazıya başladığımda yeni şehit haberi gelmemişti henüz. Van’daki çığ felaketi de olmamıştı. Depreme odaklı bir yazı olacaktı. Depremle ilgili genel bilgileri içeren, biraz da belli noktalara dikkat çekmeyi amaçlayan bir yazı, yine de öyle olacak; ama bu topraklarda insan hayatının ucuzluğunu unutmuşum bir an için. Bu ülkede bir noktaya odaklanmanız neredeyse imkânsızdır. Hafıza kaybı yoğunluklu toplumsal rahatsızlığımızdır. Ders çıkarma huyumuz da yoktur; çünkü herkes kendisini öğretici olarak görür. Bu noktaların altını kalın çizgilerle çizmekte fayda var. Anadolu; 3 temel fayın yer aldığı (Avrasya-Arap-Afrika levhası arasında ve Kuzey Anadolu Fay Hattı,…

Devamını Oku
EDEBİYAT 

ÇUKUR’UN KOCA ÇINARI: YAŞAR KEMAL’İN İNCE MEMED ROMANINDA YAPI VE İZLEK – 3

Çocukluktan eşkıyalığa, oradan da kahramanlığa giden bir destan tipolojisine geçiş; İnce Memed’de daha yoğun bir şekilde görüldüğünde, ilk iki yazıda daha çok İnce Memed 1’e değindik. İnce Memed 2’de düşmanın gücü, boyutu ve ismi değişecek fakat aynı kalacaktır. Memed, dağlara çıktıktan sonra Anavarza’ya geçmiş ve daha önce tanıdığı Koca Osman’ın evine gelmiştir. Burada, aynı İnce Memed 1’de olduğu gibi, yazar Koca Süleyman ve Koca Osman tipolojileriyle destanlardaki bilge kahraman tipine dikkati çeker gibidir. Dede Korkut Kitabı’ndaki Dede Korkut’un yerini yol gösterici Koca Süleyman alır önce. Şimdi de Vayvay Köyü’nün büyüklerinden…

Devamını Oku
POLİTİKA 

SON YILLARDA NELER YAŞADIK? (2018)

Umursamazlık ve şiddet sonucu zamansız aramızdan ayrılan anneler, babalar, kardeşler, ekonomik kriz nedeniyle canına kıyanlar, hemen her gün şiddet, istismar ve tecavüz haberleriyle gündemi sarsan ve nefes almalarına dahi izin verilmeyen mağdur çocuklar, maruz kaldıkları işkencelerin dozunun her geçen gün arttığı hayvanlar, terör saldırılarında hayatını kaybeden canlar… – 2018’de kadın cinayetleri ve çocuk istismarları: 440 kadın, erkekler tarafından öldürüldü. 317 kadına ölümle sonuçlanmayan cinsel şiddet uygulandı. En çok üzerinde konuşulan cinayet olan ‘Şule Çet’ davasında gerici basının çeşitli aleyhte yorumlarına rağmen toplumsal tepkiler damgasını vurdu. Mahkeme, sanıklardan Çağatay Aksu’ya müebbet…

Devamını Oku
FELSEFE 

ZAMANIN DOĞASI VE SONSUZLUK

“Zaman bizim açımızdan bir sorundur; sarsıcı ve talepkâr bir sorun. Belki de metafiziğin en can alıcı sorunu” diye yazıyor Borges, ‘Sonsuzluğun Tarihi’ adlı eserinde: “Sonsuzluksa bir oyun ya da yıpranmış bir umut.” Zamanın en başarılı illüzyonu, bize yönünü tayin etmeye mecbur kılındığımızı unutturmaktır; işte, zamana ait karanlık bir nokta! En bariz karşı çıkmalar kulaklarımda çınlıyor ve son derece haklılar; geçmiş, bugün ve gelecek şeklinde sırasıyla ilerlemektedir zaman. Yaşanmış olan, yaşanmakta olana doğru akar ve elle tutulamaz anın içinde buluruz kendimizi; bizi yarın da bekleyen, yaşanacak olandır. Bu kovalamaca bilinç uykudayken…

Devamını Oku
EDEBİYAT 

OTOPSİ MASASINDAKİ BAĞIMLI

Az önce gelen cesedin otopsi raporu için bu akşam da eve erken gidemeyeceğim. Canım sıkıldı açıkçası. Kaç gündür gelen cesetler ve onların otopsi raporları iyice yordu beni. Arkadaşlarla buluşup iki tek atma hayalimi bir gün daha ötelemek zorundayım. Bir günle kalırsa tabi! Şehrin çivisi çıkmış durumda. Hemen hemen her gün çok sayıda ve tuhaf biçimde ölen insanlar geliyor. Suyundan mı havasından mı, bilemiyorum; ama önü de pek alınamıyor. Bunun için çaba sarf eden var mı, ondan da emin değilim. Açıklaması zor olan her ölüm, adli tıp morgunda alıyor yerini. Çok…

Devamını Oku
POLİTİKA 

DENGE SİYASETİ Mİ, DENGELİ SİYASET Mİ?

“Geçmişe bakabildiğiniz kadar geleceği görebilirsiniz!” W. Churchill’in sözüdür. Bugünü anlayabilmek için; dünü görmek, bilmek ve dünden ders almak gerektiğini anlatır. Churchill, Birinci-İkinci Dünya Savaşları’nda, İngiltere’nin başında bulunmuş, deneyimli bir strateji uzmanıdır. Çanakkale Savaşları’nda, eğer karşısında Albay Mustafa Kemal olmasaydı, Birinci Dünya Savaşı’nı, iki sene önce bitirebilecek stratejik hamleler yapmıştı. Diğer tarafta Mustafa Kemal, henüz Birinci Dünya Savaşı başlamadan önce, Avrupa’daki kontrolsüz cepheleşmeyi fark etmişti. Almanya’nın “Schlieffen” planının başarılı olma ihtimali olmadığını görüyordu. Zira bu plana göre Almanların, batıda Fransa, doğuda Rusya arasında bir batı, bir doğu “mekik yaparken”, “enerjisini tüketip”…

Devamını Oku
TOPLUM 

ÜZERİMİZE ÇIĞ DÜŞTÜ, PİSTTEN ÇIKTIK, ENKAZ ALTINDAYIZ

Van’ın Bahçesaray ilçesinde iki günde iki defa çığ faciası yaşandı. 5 kişinin öldüğü, 8 kişinin de yaralandığı ilk çığ faciasında kar altında kalan 2 kişiyi kurtarmak isteyen ekiplerin üzerine de çığ düştü. İkinci faciada ise 8 jandarma görevlisi, 3 güvenlik korucusu, 3 itfaiye eri ve 9 sivilin şehit olduğu açıklandı. Çığ faciası haberlerinin üzerinden çok geçmeden, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda İzmir-İstanbul seferini yapan Pegasus Havayolları’na ait uçağın pistten çıktığı son dakika haberi geldi. Uçakta 175’i yolcu, 2’si çocuk, 6’sı mürettebat olmak üzere 183 kişi bulunuyordu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Uçak kazasında…

Devamını Oku
FELSEFE 

OLYMPOS TANRILARI

Hasta odasından çıkıp biraz hava almak için kendime verdiğim molaların beşinci günüydü. Eşim Ahmet önemli eşiği geçirmiş, normal tedaviye başlanmıştı. İlk defa o gün aklımı başka düşüncelere yöneltip direncimi güçlendirmek istemiştim. Hastane bahçesinde adımlarken soğuk havayı ciğerlerime çekip uykusuz gözlerimi kırptığımda soğuk havanın tenimdeki etkisini hissettim. O zaman oksijen beyin kıvrımlarımdan bedenime doğru yayılmaya başladı. Soğuk hava beni kendime getirmişti. Nedense son okuduğum kitap olan Madeline Miller’in ‘Ben Kirke’si takıldı aklıma. Düşüncelerim bugünle Antik Yunan efsaneleri arasında gidip gelmeye başladı. Düşünceler, insanı çağları aşırtıp yine bugüne getiren en hızlı yol…

Devamını Oku
EDEBİYAT 

BİR MARTININ İADE-İ ZİYARETİ

Son anda yetişebildim vapura. Üst kata çıktım bir koşu. Hava çok soğuk olduğu için dışarıda oturan kimse yok. Tek başıma, içime işleyen rüzgâra inat oturdum banka. Üstelik iyice kenara yanaştım. Vapur düdük çala çala ayrıldı iskeleden. Şimdi Haydarpaşa Garı’nı geçecek. Martılarda da sessizlik hâkim. Normalde ciyak ciyak öterlerdi tepemde. Artık aç martı kalmadı diye düşündüm. Hepsi birer obeze dönüştü. Bu esnada bir tanesi uçmaya başladı vapurun üstünde. Gözlerinin doğrudan bana baktığını hissediyorum. O kadar dikkatli bakıyor ki ürküyorum tek başıma. Aklıma ‘Kuşlar’ filmi geliyor. Martı iyice yaklaşıyor. Gagasının kımıldayışından benimle…

Devamını Oku
POLİTİKA 

SON YILLARDA NELER YAŞADIK? (2017)

Bütün dindar ve muhafazakâr toplumların en fazla uğraştıkları konu kadının toplumdaki yeridir. Bu sadece Müslüman toplumları için geçerli değildir. Kadının toplumsal konumu dinlerin ana konusudur. İlk tek tanrılı dinin kurucusu olduğu bilinen Hz. İbrahim’den sonra kurulan ilk semavi din olan Yahudilik ve onun kitabı olan Tevrat’ta ‘kadın’ savaş ganimetidir. İslamiyet’teki cariyeler de öyledir. Her insanda, her toplumda var olan egemen olma tutkusunun kontrolü toplumsal hiyerarşi için önemli bir gerekliliktir. Toplumsal barışı sağlayan şey sadece yasal zorunluluklar değil, medeniyet ölçütleridir. Bunun için de hayatın her aşamasında eşitlik ve hakları içselleştirme konusunda…

Devamını Oku