Kategori: EDEBİYAT

En sevdiğim şarkıyı dinlerken duyduğum coşkuyla okudum bu kitabı. Edebiyat da tenha bir şarkıdır aslında. 70’li yıllarda doğan arkadaşlar, lise yıllarınızı hatırlayın. Edebiyat derslerinde şair ve yazarların doğum tarihi ve ölüm tarihlerini ezberlerdik. Bunlar sınavlarda karşımıza soru olarak çıkardı. Dönemin edebiyat kuramlarını ve bakış açısını anlamaya çalışmaya yarar gibi gözükse de ezbercilikti bir bakıma. Yazarın ve şairin toplumsal portresini içselleştirmek için yaşadığı yıllardan öte bir bilgiye ihtiyacımız var. Kırılmışlıklarını, kişisel deneyimlerini ve duygularını anlamamız önemli. ‘Hayalografi’nin edebiyat dersleri müfredatına girmesini çok isterdim. Emine Türker Özgen, öykülerinde bizlere Türk edebiyatının önde…

Ahh ‘Nar Ağacı’… Nâra yanıp tutuşanların, kavrulup kül olanların romanı… Nazan Bekiroğlu’nu bu kitapla tanıdım ve onun tutkunu oldum; dilinin, sözcüklerinin, hikâyelerinin… Nasıl tutulmasaydım! “Çünkü sevdim ve ben kalbiyle yaşayanlar zümresindenim” diyordu bir kere. Okudum, aynada kendimi gördüm. “Ben, bu hikâyeden sessiz sedasız nasıl çıkıp gideceğim?” diyordu, hikâyelerim hep çığlık çığlığa biterken. “Geleceğim” demedim. “Bekliyor mudur?” diyordu, beklenenin asla gelmeyeceğini iyi bilirken ben. “Bir tarafımız hep kırık kalacak belki ama ihtimal bir kafiye tutturabiliriz. Bütün yorgunluklarımızı yekdiğerinde dinlendirebilir, birbirimize sığınabilir, iki ayrı ırmağın delicesinde değil bir ırmağın derininde akabiliriz. Yeniden…

Kitap okumalarım devam ediyor. Düşüncelerim hareket halinde; bu da bitti, yeni bir kitap seçmeliyim kendime diyorum. Karlarla kaplı bahçeye bakan odamın penceresinden çalışma masama dayanarak uzaklara, okyanusları aşarak ülkeme doğru yol alıyorum. Bazen tatlı sulardan tuzlu sulara, bazen de acı sulardan tatlı sulara girip çıkıyorum. Ülkemde düşünmek, sorgulamak, hissetmek temalarından yoksun olan kişi sayılarının gittikçe arttığı düşüncesi çok üzücü, değil mi? Şimdilerde ülkenin sırılsıklam olmuş sorunlarına toplumun bir kesiminin acı içinde sessiz kalması, bir kesiminin de anlaşılmaz böğürmesi ve ruhunda birikmiş nefret duyguları ile bıyık altından gülerek seyirci olması canımı…

Eğer dünyada ruh ikizi diye bir şey varsa Tezer Özlü ve ben işte oyuz. Bu evrene tutunamamış “gamlı prenses”im benim Tezer. Canım Tezer… Tüm anlatılarını yüreğinin en derinlerinden, cesurca ve oldukça lirik bir biçimde “anlatmaya” çalışıyor. Neyi mi? Aşkı, cinselliği, kadını, eskiyi ve yenilenmeye muhtaç olan duyguları… “Bırak beni artık. Bu camdan çırılçıplak aşağıya atlayacağım. Sana karşı değil bu. Çocukluğuma karşı. Bu kente, bu eve, bu halılara, bu değişmeyen her şeye, bu ölmeyen her şeye karşı…” Tezer’i okuduğum zaman başka bir zamana ve mekâna ait hissediyorum kendimi. Uzaklaşıyorum… İçime koca…

Gün yorgunluğumu üzerimden alan denizden esen yeli ben de özledim. Dışarıda ağaçlar kendi iç sesiyle ufak ufak yapraklarıyla dans ediyor gibi ama özünde hepimiz Çukurova’nın çanağına teslim olmuş durumdayız. Ya sokakları caddeleri çevreleyen o koca koca yüksek binalar? Yaşam enerjisini düşüren binalar. Evden çıkmıyorum. Kitap okumalarım seri halde devam ediyor. Yeni tanıştığım ve çok sevdiğim Son Baskı grubunun önerisi olan, ilk kez 2003 yılında okuduğum ‘Göçmüş Kediler Bahçesi’ kitabını kitaplığımdan buluyorum ve tekrar okumaya başlıyorum. Unutmuşum. Zaten zor okuduğum bir kitaptı. Kitabı okudukça az az hatırlıyorum. 20 yıl sonra tekrar…

Çeviri, özellikle de şiir çevirisinin ne kertede zor bir uğraş olduğunu bilirim – ben de şiir çevirisi yaptım çünkü. Sadece Pablo Neruda’dan yaptığım çeviriler değil ama başka şairlerden yaptığım çeviriler de, ‘Çeviri Şiirler’ adıyla, Cem Yayınları tarafından yayınlanmıştı. Birkaç istisnası dışında (mesela Sabahattin Eyuboğlu ve Suut Kemal Yetkin dışında), benim bildiğim kadarıyla çevirmenlerin tümü şairlerdir. Hemen aklıma gelenleri sıralayayım: Yahya Kemal, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip Dıranas, Vasfi Mahir Kocatürk, Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rifat, Necati Cumalı, Sabahattin Kudret Aksal, Can Yücel, Talat Sait Halman, Cevat Çapan, Sait…