MUTSUZLUKLAR, HALÜSİNASYONLAR VE YALNIZLIKLAR İÇİNDE!
-ADANA-
COVID-19 GÜNLERİ (12)…
Ekim bitti, kasım geçti, aralık geldi. Dalga dalga yayılmakta olan koronavirüs salgını tüm dünyayı kasıp kavurmaya devam ediyor. 67 milyona yaklaşan vaka sayısı; 1,5 milyonu geçen ölümler… Ölümlerde 282 bini bulan ABD dünyada başı çekiyor. ABD’yi 177 binle Brezilya, 141 binle Hindistan, 110 binle Meksika izliyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 5 Aralık akşamı açıkladığı verilere göre Türkiye’de koronavirüsten ölenlerin sayısı 14 bin 705.
Günlük vaka sayısının 30 binlerde, günlük hasta sayısının 6 binlerde açıklandığı Türkiye’de hafta sonu sokağa çıkma yasakları yeniden geldi ve 81 ili kapsıyor.
Bursa’da koronavirüs ölümlerinin artması sebebiyle belediye ekiplerinin mezarlıklardaki mesaisi diğer kentlerde olduğu gibi gece gündüz devam ediyor. Evinin penceresinden Hamitler Kent Mezarlığı görünen Gülseren Deliktaş, “Perdeyi açmaya korkar oldum. Herkesin bu manzarayı görüp ibret alması lazım. Gece yarılarına kadar burada mezar kazılıyor. İnsanların feryatlarını duyuyorum. Bazı zamanlar hıçkıra hıçkıra ağlıyorum” diyor.
TESTİ NEGATİF ÇIKTI, 6 GÜN SONRA ÖLDÜ
Adana’da koronavirüse yakalanan 20’li yaşlardaki Özlem Özcan, düğününden 4 gün sonra hayatını kaybediyor. Düğünden 2 gün önce yaptırdığı Covid-19 testi negatif çıkan Özcan, evlendikten 2 gün sonra rahatsızlanarak hastaneye kaldırılıyor. Bu kez testi pozitif çıkan ve virüsün akciğerlerine indiği anlaşılan Özcan, yoğun bakıma alındıktan 2 gün sonra yaşamını yitiriyor.
Hatay’da aynı binada oturan 3 kardeş birer gün arayla ölüyor. Üçünün de ölüm belgelerine ‘bulaşıcı hastalık’ yazılıyor. Kardeşlerin bir akrabası, “Hepsinde Covid-19’un tüm semptomları vardı” diyor.
Ordu’da İl Pandemi Kurulu’nun aldığı karara göre, kentte yer alan bazı hastanelerdeki otopark ve yemekhaneler yoğun bakım servisine dönüştürüleceği, hastanelerde acil durumlar dışında ameliyat yapılmayacağı bildiriliyor.
Günler gelip geçiyor, acılarımız büyüyor, hüzünlerimiz çoğalıyor.
‘DUVARDA DEV BİR TURUNCU ÖRÜMCEK GÖRDÜM’
Covid-19 kimilerinde çok hafif, kimilerindeyse çok ağır seyredebiliyor. Tedavisinin henüz olmadığı, BioNTech’ten Moderna’ya aşı çalışmalarının devam ettiği virüsün neredeyse 100’den fazla belirtisi var. Britanyalı bir kadın, bu belirtilerin her birini deneyimlediğini söylüyor. 53 yaşındaki Georgia Walby, “Literatürdeki neredeyse tüm semptomları yaşadım. Ciltte görülenlerden gerçekten tuhaf belirtilere kadar… Bir noktada sinir sistemim de altüst oldu” diyor. Walby, şöyle devam ediyor: “Haziran ayının ortasında çok korkutucu şeyler oldu. Bacaklarımı koordine edemediğim için yürümekte zorlanıyordum, konuşmaya çalıştığımda uzun cümleler kuramıyordum. Halüsinasyon bile gördüm. Yatakta bir gece duvara baktım ve dev bir turuncu örümcek gördüm.”
TEK BİR KELİMEYLE ANLATILAMAYAN YIL: 2020!
Geleneksel olarak her sene, dünya çapında etkili olan bir kelimeyi seçen Oxford Sözlüğü, 2020’yi tek bir kelimeyle anlatamayacağını açıklayıp tam 16 kelime seçti. Çalışmada ‘koronavirüs’ kelimesinin önceden genellikle bilim insanları tarafından kullanıldığı ve 1960’lara dayandığı; ancak ‘Covid-19’un tamamen yeni bir kelime olarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Şubat’ta kaydedildiği belirtildi. ‘Koronavirüs’ün, 2020 Nisan’ından itibaren İngilizcede en sık kullanılan kelimelerden biri haline geldiği de vurgulandı. Marttan itibaren ‘tecrit’, ‘sosyal mesafe’, ‘yeniden açılma’, ‘süper bulaştırıcı’ gibi salgınla ilgili terimler dile hâkim olmaya başladı. Çalışmada, bazı kelimelerin bu yıl kullanımındaki artış da incelendi. Örneğin ‘pandemi’ kelimesinin kullanımında bu yıl yüzde 57000 gibi bir artış yakalanırken, çalışma şekillerinin değişmesine paralel olarak ‘uzak’ ve ‘uzaktan’ kelimelerinin kullanımı marttan itibaren yüzde 300 yükseldi. Oxford Sözlüğü Başkanı Casper Grathwohl, dilin 2020’de yaşanana benzer bir duruma daha önce tanık olmadığını vurgulayarak, “Oxford ekibi, bu yıl boyunca birçok önemli kelime ve ifadeyi belirledi. Bunların çoğu, başka bir zamanda rahatlıkla tek başlarına ‘yılın kelimesi’ olarak ipi göğüsleyebilirdi” dedi.
YALNIZLIK PANDEMİSİ KAPIDA
Tüm dünyayı etkileyen Covid-19 pandemisinin en büyük etkisinin yalnızlık olduğu ifade ediliyor, pandemi sonrası yalnızlığın patlama yapacağının altı çiziliyor. Uzmanlar, postpandemik dönemde psikiyatrik rahatsızlıklarda artış olacağını belirtiyor. Dünyada refahın, sosyal ve ekonomik anlamda hareketliliğin artmasına rağmen toplumların büyük kesimlerinde yalnızlık yaşandığını kaydeden uzmanlar, “Büyük evler, küçük aileler; sosyal medyada yüzlerce arkadaşa rağmen gerçek bir dosta sahip olunamaması bugünün gerçeği olarak karşımıza çıkıyor. Sosyal ve ekonomik anlamda hareketlilik olmasına karşın toplumun büyük kesimi yalnızlık yaşıyor” ifadelerini kullanıyor. Dünyada yalnızlığın bilimsel araştırmalarda ön plana çıkarılan bir konu olduğunu ifade eden uzmanlar, gelişen teknolojiyle beraber yalnızlığın insanlar üzerindeki etkilerine işaret ediyor ve İngiltere’de 2018 yılında 8,5 milyon insanın yalnız yaşaması üzerine ülkede ‘Yalnızlık Bakanlığı’ kurulduğunu hatırlatıyor.
KORONAVİRÜS ÖLDÜRME MAKİNESİ, DÜNYANIN EN PAHALI MASKESİ, JAPONYA’DA İNTİHARLAR
Şimdi, dünyadan koronavirüs haberlerine göz atalım:
– ABD merkezli elektronik şirketi Dynamics; mikropları, virüsleri emen ve onları yüksek yoğunluklu ultraviyole ışıkla patlatan bir ‘koronavirüs öldürme makinesi’ geliştirdiğini duyurdu. Nanowave adı verilen bu teknolojinin, virüs ve mikropların yüzde 99’unu saniyenin iki binde biri kadar kısa bir sürede ortadan kaldırabildiği ifade ediliyor. Cihaz, 300 litreye kadar hava çeken ve koronavirüs içermeyen havayı sistemden 3 metreden fazla uzağa itebilen dört motordan oluşuyor.
– Aynı gün içinde 4 kere Covid-19 testi yaptıran ve testlerinden ikisi negatif, diğer ikisi ise pozitif çıkan Tesla ve SpaceX’in CEO’su Elon Musk, büyük ihtimalle orta seviyede koronavirüs olduğunu söyledi. Musk, “Testler konusunda bir sahtekârlık dönüyor” dedi.
– Almanya’da yapılan bir araştırma, koronavirüs salgınının inançlı kişileri daha da dindarlaştırdığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, herhangi bir dine mensup olmayanların inancı ise daha da zayıfladı.
– Dünyanın en pahalı yüz maskesi İsrail’de bir mücevher şirketi tarafından tasarlandı. Maskenin değeri 1,5 milyon dolar olarak açıklandı. Maskenin yapımında 250 gram saf 18 ayar altın kullanıldı. Maskede toplam ağırlığı yaklaşık 210 karat olan 3 bin 608 adet siyah ve beyaz elmas yer aldı. Şirketin iddiasına göre maske tamamen giyilebilecek şekilde tasarlandı. Şirketten yapılan açıklamada, maskenin Amerikalı bir iş insanı tarafından yaptırıldığı belirtildi.
– Almanya’nın Essen kentinde görev yapan bir başhekim, yoğun bakımda tedavi gören iki ağır Covid-19 hastasını kasten öldürme suçundan tutuklandı. Başhekim, savunmasında, “Hastaların acı çekmesini önlemek istedim” dedi.
– İtalya’nın başkenti Roma’da bir kafe-bar, koronavirüsten söz etmeyi ‘yasakladı’. Roma kent merkezinin dışındaki Ponte Galeria Mahallesi’nde bulunan Feeling Bar, aylardır neredeyse yalnızca koronavirüs salgınından konuşulmasının gergin bir hava yarattığı gerekçesiyle bu kararı aldı. Barın bankosuna, “Koronavirüsten bahsetmek yasaktır” yazılı bir afiş asıldı.
– ABD’deki en büyük müzik enstrümanı perakendecisi Guitar Center, müşterilerinin koronavirüs salgınından dolayı internet üzerinden alışverişi tercih etmesiyle iflas başvurusunda bulundu.
– İsveç’in 1900 yılından bu yana istikrarlı şekilde artış gösteren yaşam süresi beklentisinde, Covid-19 nedeniyle ilk kez düşüş yaşandı.
– Koronavirüsün toplam 2 bin 87 can aldığı Japonya’da geçen ay 2 bin 153 kişi intihar etti.
– Mart ayında hamileyken Covid-19’a yakalanan Singapurlu bir kadın, koronavirüse karşı antikor taşıyan bir bebek dünyaya getirdi. Bu vakanın, enfeksiyonun anneden çocuğa geçip geçemeyeceğine dair bir ipucu anlamına geldiği bildirildi.
– Arjantin, tıbbi malzeme ve yoksullar ile küçük işletmelere yardımları da içeren koronavirüs önlemlerini karşılamak için ülkenin en zenginlerine yeni bir vergi getirdi. Buna göre, varlıkları 2,5 milyon dolardan fazla olan yaklaşık 12 bin kişiden ek vergi alınacak.
CAMİ HOPARLÖRÜNDEN ‘COVID-19 TESTİMİZ POZİTİF’ ANONSU
Şimdi de, Türkiye’den koronavirüs haberlerine göz gezdirelim:
– Kayseri’de koronavirüs karantinasını ihlal ettiği gerekçesiyle yargılanan bir kişiye 1 ay 20 gün hapis cezası verildi.
– Türkiye’de Covid-19 testi pozitif çıkan veya temaslı olduğu için karantinada bulunan bazı vatandaşlar, yakınlarını bu durumdan korumak ve haberdar etmek için ilginç yöntemler uyguluyor. Samsun’un Tekkeköy ilçesinde test sonucu pozitif çıkan bir çift, cami hoparlöründen anons yaptırdı. İlçede bazı ‘pozitifler’ veya ‘pozitif ihtimali olanlar’ da, evlerinin veya apartmanlarının girişine pankart asarak karantinada olduklarını bildiriyor.
– Koronavirüs günlerinde Adana’nın Kozan ilçesinde sokağa çıkma yasağında şırdan satıcıları yakın yerlere drone ile şırdan servisi yaptı.
– THY ve Lufthansa’nın ortağı olduğu SunExpress, uçak içinde sosyal mesafeyi parayla satmaya başladı. Buna göre, yolcular, eğer isterlerse yanlarındaki orta koltuğu 60 liraya satın alarak boş bıraktırabilecek.
– Ankara’da inşaat molozları arasına atılmış halde bulunan ve içinde Covid-19 testi numune alma çubukları yer alan tahlil tüpleri paniğe neden oldu. Tüpler, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü ekipleri tarafından incelenmek üzere laboratuvara götürüldü.
– Denizli’de koronavirüsten hayatını kaybedenlerin taşındığı tabutlar ve görevlilerin giydiği koruyucu kıyafetler yol kenarına atılmış vaziyette bulundu.
– İstanbul’da koronavirüs salgınına rağmen ‘Efsane Cuma’ adıyla yapılan indirimlerden yararlanmak isteyen birçok kişi alışveriş merkezlerine akın etti. Mağazaların önünde uzun kuyruklar oluşurken, uyarılara rağmen zaman zaman sosyal mesafe kuralı ihlal edildi.
– İstanbul’da Sabiha Gökçen Havalimanı’nda maske ve mesafe denetimi yapıldı. Uyarılara rağmen maskesini düzgün takmayan ve Türkçe bilmediğini söyleyen yabancı uyruklu bir yolcu maske cezası yedikten sonra Türkçe konuşmaya başladı.
– Gümüşhane’de bir grup arkadaş, koronavirüs tedbirleri kapsamında uygulanan sokağa çıkma yasaklarına aldırış etmeden yol ortasında horon tepti. Sosyal mesafe kuralını ihlal eden grubun sosyal medyada paylaşılan görüntüleri tepki topladı.
– Halkın Kurtuluş Partisi Genel Sekreter Yardımcısı Av. Tacettin Çolak ve Av. Fettah Ayhan Erkan tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca hakkında, “koronavirüs vakası sayılarını saklayarak ve gerekli önlemleri almayarak ölümleri artırdıkları” gerekçesiyle suç duyurusunda bulunuldu.
– Konya’da sokağa çıkma yasağına rağmen açık olan bir pavyona baskın yapıldı. 57 kişiye toplamda 179,5 bin lira ceza kesildi.
– CHP’li 10 büyükşehir belediye başkanı çevrimiçi ortamda bir araya gelerek, “Covid-19’dan ölenlerin sayısı açıklanandan 2-3 kat daha fazla” açıklamasında bulundu.
‘KABUĞUNDAN ÇIKAN BİR PORTAKAL GİBİ GELEN SABAH’
Ömrümüzün neredeyse 1 yılı koronavirüsle geçti, geçiyor. Dünyada şimdiye kadar 1,5 milyondan fazla insanı yaşamdan koparan Covid-19, önümüzdeki günlerde daha nelere sebep olacak, yaşayıp göreceğiz. Bizlerse bugünleri yazmaya, not etmeye, kayıt altına almaya devam edeceğiz.
Bir Edip Cansever şiirine kulak verelim:
“Ölü mü denir şimdi onlara? / Durmuş kalpleri çoktan. / Ölü mü denir şimdi onlara? / Kımıldamıyor gözbebekleri. / Ölü mü denir, peki? / En büyük limanlara demirlemiş,/ en büyük gemiler gibi,/ kımıldamıyor gözbebekleri. / Ölü mü denir şimdi onlara? / Suratları gergin,/ suratları kararlı,/ belli ki çok beklemişler,/ kabuğundan çıkan bir portakal gibi gelen sabahı. / Suratları gergin,/ bir savaş alanına benziyor suratları,/ dudakları nemli.”
