Kategori: TOPLUM

Emekli Ahmet Bey, 12 bin 500 lira emekli maaşı aldı dün. 3 bin lira da bayram ikramiyesi. Etti mi 15 bin 500 lira. Allah bereket versin! * Bu; şu demek: Eğer geçmişten gelen birikimi, kıyıda köşede sakladığı filanı yoksa Ahmet Bey bu bayram da kurban kesemeyecek. Çünkü en cılızından bir hayvan bile alsa 7 bin lira, 8 bin lira… Elde ne kalacak, hiç. Onun için bu bayramda Ahmet Bey ve eşi, konu komşunun, akraba hısımın kurban payı göndermesini bekleyecek. Zaten iş insanı bir akrabaları var. Onların ekonomik sorunu yok. Her…

Bir varmış, bir yokmuş, Allah’ın kulu çokmuş! Yok demesi günahmış. Yeni bir ülke doğmuş; bu ülkede tüm iyi değerleri yok edip öğüten bir sistem oluşmuş! Seveni çokmuş bu ülkenin ama bir o kadar da haini ve sevmeyeni varmış. Ülkesini sevmeyen olur mu demeyin; masal bu işte, ne hikmetse olmaz dediğin her şey oluyormuş. Doğrusu, dürüstü de varmış ama sahtekârı, yalancısı, dalkavuğu, hırsızı da çokmuş. Nerde bir güzellik var, bir estetik varsa yok etmeye azmedeni de çokmuş. Sanki sistem bunun üzerine kurulmuş! İdeolojileri buymuş! Ağaçlar hiç sevilmiyormuş bu ülkede artık; ama…

Sokaklarda yaşayan köpeklere karşı iktidar medyasında başlatılan kampanya tüm hızıyla devam ediyor. Akşam, Sabah, Türkiye, Yeni Akit ve Yeni Şafak’ta neredeyse her gün birinci sayfadan, hatta çoğunlukla da manşetten yayımlanıyor köpek düşmanı haberler. Fakat arada öyle abartılı, dayanaksız ifadeler kullanılıyor ki insan okurken hayretler içinde kalıyor. Örneğin, Ankara’da bir lise öğrencisinin bacağını köpek ısırmış. Anadolu Ajansı, TRT Haber ve Global TV’de kullanılan haberde baba Hakan Tanrısever, “oğlunun asker olmak istediğini, ancak bacağında iz kalması nedeniyle askerlik mülakatından elenme ihtimali olduğunu” söylüyordu. Bacaktaki iz, neden askerliğe engel olsun ki? Bu abartılı…

“Kadınların emeğini kapitalistler için çekici kılan, yalnızca daha düşük ücretli olması değil, aynı zamanda kadınların daha itaatkâr olmalarıdır.” [1] Farkında mısınız, biz kadınlar, son zamanlarda krizden daha az söz eder olduk… Arşivleri bir karıştırın, 2001, 2009 ve en son da pandemi dönemi 2020’de krizin kadınlar üzerindeki etkisi üzerine tartışmalar dolduruyordu gazete-dergi sayfalarını, ekranları, sosyal medyayı ve salonları. Sendikaların, kadın örgütlerinin başlıca gündem konusu buydu… Covid-19 pandemisinin sonu ilan edildikten sonra bu tartışmalar duruldu, kriz adeta gündemden düştü. Peki, bitti mi? Bu sorunun yanıtını vermek için ekonomi uzmanı, borsa simsarı, yatırım…

Tanzimat modernleşmesinin, benim “asrîleşme ikonları” olarak kavramsallaştırdığım semptomları var: Üst sınıf erkekler için Fransızca konuşmak ve kadınlar için de piyano çalmak. Tanzimat, hatta Edebiyat-ı Cedide romanlarına bakıldığında görülen erkekler için Fransızcanın, kadınlar için de piyano çalmanın modernleşme kriteri olduğu görülür. ‘Edebiyat ve Sanat Üzerine Yazılar’daki [YKY, 3. Basım, 2013] ‘Medeniyet: Parça mı, Bütün mü?’ başlıklı makalemde de belirttiğim gibi, bu bağlamda modernleşme ya da Batılılaşma ‘metonimik’ bir Batılılaşmadır: Metonimi, parçanın bütünün yerini alması, onun yerine geçmesi, onun yerini tutması demek! Fransızca konuşmak ya da piyano çalmak Batılı olmanın bir parçası…