POLİTİKA 

BİLİRKİŞİ

Anadolu türküleri bazen, muhatabına gizli mesajlar verir.

Örneğin, “Bastım da kırıldı iğdenin dalı/ kötüye düşenin nic’olur hali…

Burada muhtemelen yasak aşk yaşayan bir çiftin birbirine nağme göndermesi söz konusu…

Peki, neden iğde dalı?

Neden kiraz dalı, erik dalı, elma dalı değil de iğde dalı?

Sonuçta hangi meyvenin ismini oraya yazarsanız yazın hece ve redif tutacak.

Öyleyse niye iğde?

* * *

İğde ağacı, türkümüzün geçtiği İç Anadolu’da sıkça görülen bir ağaç.

Yemiş de verir.

Fakat çok boylu bir ağaç değildir.

Yani meyvesini toplamak için gövdesine çıkmanız gerekmez.

Şu halde türkümüzü yazan yasak âşığın iğde dalına basmasının nedeni meyve toplamak değil.

İğdenin önemli bir özelliği var.

Hızlı yayılır.

Dalları dolaşır.

Tozu da tutar.

Üstelik hastalık ve zararlılar karşısında hassastır.

İğde bu özellikleri nedeniyle İç Anadolu’da bahçe sınırlarına, çit hizalarına dikilir.

Bir duvar işlevi görür.

* * *

Türküyü yakan yasak âşık muhtemelen burada, “Bastım da kırıldı iğdenin dalı” derken gizli bir gelişi ya da gözetleyişi anlatıyor.

Peki, türkünün devamındaki şu dizeler neyi şifreliyor?

Arabacı, arabanı koş getir/ ben ölüyom, mezarıma taş getir…

Türkünün neşeli, oynak ritmini ve “Ne bilsin eller, açılsın diller, sarılsın kollar” şeklindeki nakaratını düşünürsek şöyle bir ihtimal var:

Bizim yasak âşıkların kaçamak görüşmeleri, o anlardan birinde yakalanmaları, masum yalanları ve numaraları meclislerde, düğünlerde mizah konusu ola ola bu dizeler yazıldı.

Kim bilir?

* * *

Şimdi diyeceksin ki:

Birader, ortalık yangın yeri, siyasi parti genel başkanları, belediye başkanları, gazeteciler tutuklanıyor. Ülkenin gidişi acayip oldu. Demokrasi memokrasi hak getire… İnsan hakları, hukuk zaten çoktandır kayıp. Sen de böyle bir ortamda tutmuşsun yok iğdenin dalı, yok kirazın sapı, yok armudun dibi diye türkü peşine düşmüşsün!

Bunu diyen haklıdır vallahi.

Fakat hele bir sor, niye böyle yaptım?

Ne demişler?

Bir bilirkişiye danış!

* * *

Düşündüm, taşındım, kaşındım, bir bilirkişiye danıştım.

Yazıyı da böyle bağladım!

Uydu mu, uymadı mı?

Kim bilir?

Bilirkişi bilir!

Bu yazıya yorum yapamıyorsanızlütfen Facebook hesabınıza giriş yapınız
Paylaş:

Benzer yazılar